Dit boek gaat over autonomie en bestaat uit negen delen die afzonderlijk als los boek gelezen kunnen worden. Met een beetje moeite zijn zelfs de aparte hoofdstukken van alle delen in willekeurige volgorde te lezen. Je zou het daarom ook gemakkelijk kunnen zien als blog.
01 Algemene voorwaarden
In het eerste deel stel ik voor hoe autonomie en vrijheid twee enorm verschillend zijn, maar wel met elkaar te maken hebben. Als vrijheid het aantal opties is dat je hebt (gekregen of genomen), dan is autonomie de manier waarop je zelf uit die opties kiest.
Aan de hand van bekende toepassingen van de term autonomie probeer ik uit te leggen dat autonomie iets individueels moet zijn (en niet politiek, zoals hoe een regio autonoom wordt genoemd, of technologisch, zoals auto's autonoom worden genoemd).
Autonomie wordt in dit eerste hoofdstuk, als onderdeel of katalysator van separatie, tegenover binding geplaatst. Deze twee uitersten houden elkaar in balans. Teveel autonomie zorgt voor individualisme en egoïsme. Te weinig autonomie zorgt voor groepsdenken, dogma’s en polarisatie.
02 U en iedereen
Het tweede deel van het boek heet U en iedereen en gaat over hoe individuen met elkaar en individuen met groepen te maken hebben. In dit deel wordt dieper in gegaan op binding en separatie, over hoe relaties werken en worden de verschillende definities van liefde uitgelegd. Daaruit volgt dat zelfliefde niet kan bestaan en dat zelfvertrouwen streven naar perfectie is (en eigenlijk andervertrouwen is). Daarom is het verstandiger om te streven naar onvoorwaardelijke zelfacceptatie.
03 Tijd lozen
Deel drie gaat over autonomie en tijd en daagt de lezer uit om de klok als proxy van voortuitgang minder belangrijk te maken. De hoofdstukken in dit deel gaan over doelen, voorspellingen, de zin ván het leven en de zin ín het leven, meditatie, contemplatie en manieren om het leven te vertragen.
04 Olifantenpaadjes
Het vierde deel heet Olifantenpaadjes en gaat over kapitalisme, geld en economie. De hoofdstukken gaan over bezit, rijkdom, armoede, verschillende valuta en de cultuurindustrie. Dit deel borduurt voort op het deel over collectieven en sorteert voort op de hoofdstukken erna over werk en internet.
05 Negen tot vijf tot negen
Deel vijf vloeit uit het deel over kapitalisme, heet Negen tot vijf tot negen en gaat over werk en verantwoordelijkheden. Het is de praktische uitwerking van het hoofdstuk Olifantenpaadjes en gaat over de manier waarop vrijheid, autonomie, geld en de markt op elkaar inhaken. Het doel van dit deel is het ontwarren van de gedachte dat er een balans kan of moet bestaan tussen werk en privé.
06 Obesitas
Het zesde deel heet Obesitas en gaat over consumptie. Niet alleen van voedsel (hoewel het als metafoor wordt gebruikt voor alle soorten consumptie), maar consumptie in een zo breed mogelijke (materiële en niet-materiële) definitie. In dit deel komen minimalisme, suboptimalisme en diëten aan bod en wordt autonomie voorgesteld als voorwaarde voor het tegengaan van overconsumptie, op vrijwel ieder vlak. Zonder zelfbeschikking zijn er geen duurzame beslissingen. Obesitas is altijd een gevolg van een gebrek aan autonomie.
07 Minus de camera
Deel zeven heet Minus de camera en gaat over virtuele werelden. In dit deel wordt de aanvankelijke belofte van het internet (iedereen kan zonder barrières direct met iedereen communiceren op welke manier hij/zij schikt) getoetst aan de werkelijke situatie die is ontstaan (een handjevol bedrijven bepaalt wat iedereen online doet, mag en kan) en stelt het belang van autonomie centraal in het toelaten van online en virtuele werelden in de echte wereld, wat deze echte wereld dan ook mag betekenen. In dit hoofdstuk staan parasociale relaties centraal.
08 Ik
In deel acht gaat het over autonomie en het ego en dat deel het daarom Ik. In dit deel worden autonomie en egoïsme met elkaar vergeleken. In dit deel gaat het over zingeving, authenticiteit, pseudo-autonomie, empathie en morele compassie.
09 Einde
De epiloog heet Einde en gaat over wat er gebeurt na de dood, wat de (gedachte van en het concept) dood betekent voor levende mensen die autonomie belangrijk vinden en welke rol erfenissen spelen. In dit deel is er aandacht voor nihilisme en de verschillende definities ervan. Er wordt geprobeerd antwoord te geven op de vraag of de dood een voorwaarde is voor een (zinvol en goed) leven. Spoiler: ja.
De negen delen vormen samen een manifest voor de noodzaak van autonomie voor individuen. Het boek beschrijft niet waarom autonomie belangrijk is, maar wel hoe het belangrijk kan worden.
Het doel van dit boek is lezers ervan te overtuigen dat autonomie bestaat, welke betekenis het heeft voor individuen en dat deze betekenis belangrijk is.
Je ziet het namelijk pas als je het gelooft. Maar daarvoor moet je het wel eerst zien.
—Jelmer de Boer
